Trądzik różowaty, mimo że jest chorobą skóry, jest aktualnie uważany za chorobę układu immunologicznego. Charakteryzuje się przewlekłym stanem zapalnym i różowo-czerwonymi zmianami na skórze najczęściej w centralnej części twarzy, czasem na czole, brodzie, szyi, uszach. To najczęstsza postać trądziku różowatego. Badania sugerują, że trądzik różowaty jest związany z przewlekle utrzymującą się reakcją zapalną od początku choroby, nawet jeśli nie są widoczne objawy kliniczne. Coraz częściej wskazuje się na znaczenie jelit, a szczególnie zespołu przerostu bakteryjnego jelita cienkiego- SIBO w rozwoju trądziku różowatego. Okazuje się, że SIBO może dotykać nawet 10 razy częściej osób z trądzikiem niż zdrowych!

W tym artykule znajdziesz odpowiedzi na pytania:

• Czym jest trądzik różowaty i zespół przerostu bakteryjnego jelita cienkiego?
• Jaki związek mają jelita ze skórą?
• Czy istnieje dieta na trądzik?
• Co możesz zrobić dla swojej skóry?

Przeczytaj również: Jelita – jaki mają związek ze zdrowiem skóry?

Czym jest trądzik różowaty?

Trądzik różowaty to choroba o podłożu zapalnym charakteryzująca się różowo-czerwonymi zmianami na skórze, najczęściej w centralnej części twarzy, czasem w innej lokalizacji. Postać rumieniowa z teleangiektazjami (pajączkami naczyniowymi) to najczęściej występująca postać trądziku różowatego, która jest jednocześnie pierwszą fazą rozwoju choroby. Trądzik różowaty występuje u 10% populacji, najczęściej u osób po 30 roku życia. Większość zachorowań obserwuje się u kobiet. Przyczyny występowania trądziku różowatego nie są do końca poznane. Wydaje się jednak, że podłoże jest wieloczynnikowe. Wynika z równoległego działania czynników hormonalnych, środowiskowych, infekcyjnych, psychogennych. Ważnym aspektem jest również oddziaływanie czynników stresogennych. Zaostrzenie trądziku różowatego może wystąpić np. podczas infekcji, która jest stresorem dla organizmu. Ponadto w trądziku różowatym, obserwuje się zaburzenia ilościowe w składzie mikroorganizmów bytujących na skórze, czyli tzw. mikrobioty skóry m.in.: Cutibacterium acnes, Staphylococcus epidermidis, Bacillus oleronius i Demodex folliculorum (nużeniec). Więcej o nużeńcu  i jego związku z trądzikiem przeczytasz tutaj. Diagnoza trądziku różowatego stawiana jest przez dermatologa, na podstawie odpowiednich badań.

Co to jest SIBO?

SIBO (ang. small intestinal bacterial overgrowth) to zespół przerostu bakteryjnego jelita cienkiego, czyli sytuacja, w której bakterie zwyczajowo występujące w jelicie grubym, zaczynają niekontrolowanie namnażać się w jelicie cienkim. Ten nadmierny rozrost może być na każdym odcinku jelita cienkiego i powodować szereg problemów zdrowotnych. Objawy choroby to wzdęcia, bóle brzucha, niedobory składników odżywczych oraz problemy ze skórą. Okazuje się, że trądzik różowaty występuje również w zespole przerostu bakteryjnego jelita cienkiego (SIBO), które może wpływać na stan skóry.
W jaki sposób SIBO może wpływać na rozwinięcie trądziku różowatego?
Powiązanie i wzajemny wpływ obu schorzeń na siebie nie został jeszcze w pełni poznany. Coraz więcej obserwacji wskazuje jednak na kilka aspektów, takich jak:

• Zaburzenia równowagi mikrobioty jelit, czyli dysbioza, może wpływać na zwiększenie przepuszczalności jelitowej, dysbiozę mikrobioty skóry oraz nasilenie objawów SIBO.
• Zwiększenie przepuszczalności jelitowej i nadmierny przerost bakterii w jelicie cienkim skutkuje większym przedostawaniem się cytokin prozapalnych i fragmentów bakteryjnych do układu krążenia, co wpływa na reakcje zapalne skóry.
• Spowolniony pasaż jelitowy w przypadku SIBO sprzyja gromadzeniu się treści jelitowej i utrudnia usuwanie toksyn z organizmu, które mogą przedostawać się do krwiobiegu przez nieszczelną barierę jelitową. Niektóre gatunki bakterii w jelitach są zdolne do produkcji toksyn i metabolitów, które mogą wpływać na zdrowie skóry przez działanie prozapalne.
• Niedobory składników odżywczych – zespół SIBO może prowadzić do zaburzeń wchłaniania składników odżywczych z jelit, w tym witamin i minerałów, które są istotne dla zdrowej skóry.

Pełny związek SIBO z trądzikiem różowatym nie został do tej pory wyjaśniony. Wiadomo jednak, że jelita oraz żyjące w nich mikroorganizmy mają wpływ na zdrowie i kondycję skóry. U 85% pacjentów, którzy zastosowali rifaksyminę w celu leczenia SIBO, nastąpiło złagodzenie zmian skórnych. Najważniejsze w skutecznym leczeniu trądziku jest, by odpowiednio wcześnie diagnozować SIBO i rozpoznać SIBO. W tym artykule przeczytasz, jak przebiega diagnostyka SIBO.

W jaki sposób stan jelit może wpływać na skórę?

Skóra i jelita mają ze sobą więcej wspólnego, niż mogłoby się wydawać. Zarówno skóra, jak i jelito są mocno unerwione i ukrwione oraz niezbędne dla funkcjonowania układu odpornościowego. Występuje pomiędzy nimi swego rodzaju dwukierunkowy szlak komunikacji określany jako oś jelito-skóra. Kluczowa jest tutaj mikrobiota jelitowa. Nośnikami informacji w obrębie osi jelito-skóra są m.in. hormony, peptydy, komórki układu odpornościowego i substancje produkowane przez mikrobiotę jelit, takie jak metabolity bakteryjne. Nic więc dziwnego, że zaburzenia mikrobioty jelitowej i obniżona jej różnorodność, mają związek z wieloma patologicznymi stanami skóry. Sprawia to, że trądzik i jelita coraz częściej badane są pod kątem wzajemnych oddziaływań. Badania te wskazują, że w jelicie osób z trądzikiem występuje obniżona liczebność bakterii ochronnych z rodzaju Lactobacillus, które produkują działający przeciwbakteryjnie i przeciwzapalnie kwas mlekowy.

Czy istnieje dieta na trądzik?

Terapia trądziku różowatego uzależniona jest od wielu czynników i od nasilenia choroby. Warto podkreślić, że jeśli występują objawy SIBO, konieczne jest dopasowanie zaleceń żywieniowych również do tego schorzenia. Terapia trądziku różowatego opiera się przede wszystkim na indywidualnej diecie eliminacyjnej i farmakoterapii. Bardzo ważna jest do tego probiotykoterapia, wspierająca mikrobiotę jelit i skóry. Dieta na trądzik może wymagać dodatkowej suplementacji niektórych witamin i składników mineralnych, takich jak witamina A, C, cynk, wielonienasycone kwasy tłuszczowe.

Co możesz zrobić dla swojej skóry?

Występowanie trądziku różowatego wymaga leczenia farmakologicznego, probiotykoterapii, pielęgnacji oraz diety. By diagnozować SIBO w przebiegu trądziku, wykonuje się test wodorowo-metanowy. Po leczeniu SIBO stosuje się zwykle dietę z małą zawartością fermentujących oligo-, di- i monosacharydów oraz polioli. Jest to tzw. dieta low FODMAP (inaczej określana jako dieta FODMAP). Niekiedy, niewłączenie takiego modelu żywienia może spowodować nasilenie objawów SIBO. Odpowiednio wczesna diagnostyka SIBO pozwala na szybkie włączenie leczenia. Co ciekawe, o tolerancji produktów zwierającaych FODMAP może decydować ilość bakterii jelitowych. Badanie mikrobioty jelit, takie jak KyberBiom, pozwala ocenić stan mikrobioty i ilość różnych grup bakterii jelitowych. Ocenia też typ FODMAP i pomaga w ustaleniu odpowiedniej diety – dowiedz się więcej. Co ważne, na podstawie wyniku badania i wywiadu zdrowotnego, zespół naszych specjalistów dopasowuje indywidualne zalecenia probiotykoterapii. Prawidłowo odżywiona i działająca mikrobiota jelitowa poprawia funkcjonowanie i szczelność bariery jelitowej, co działa korzystnie na stan skóry.

Wsparcie dla Ciebie – darmowa konsultacja ze specjalistkami Instytutu

Wiemy, że diagnoza trądziku różowatego jest często trudna do zaakceptowania. Zastanawiasz się, jakie działanie będzie odpowiednie dla Ciebie i Twojej skóry? Porozmawiaj ze specjalistkami z Instytutu Mikroekologii, by otrzymać wsparcie! Sprawdź dostępne terminy darmowych konsultacji i zadzwoń.
Literatura:

1. Small Intestinal Bacterial Overgrowth in Rosacea: Clinical Effectiveness of Its Eradication” (Parodi et al., 2008)
2. The Skin-Gut Axis in Rosacea” (Fowler et al., 2018)
3. Arck, P., Handjiski, B., Hagen, E., Joachim, R., Klapp, B., Paus, R., & Szekeres-Bartho, J. (2010). Is there a 'gut-brain-skin axis’? Experimental Dermatology, 19(5), 401-405.
4. Włodarek, D., & Kosińska, P. (2020). The „gut-brain-skin axis” in the pathogenesis of acne. Postępy Dermatologii i Alergologii, 37(2), 168-174.