Przebieg i nietypowe objawy infekcji SARS-CoV-2 (COVID-19)

Koronawirus SARS-CoV-2 jest obecnie pod lupą naukowców, lekarzy, ale także pacjenci zadają wiele pytań z nim związanych. Z przeanalizowanych już danych oraz doświadczeń ostatnich miesięcy wiemy, że to co charakteryzuje wirusa to duża zakaźność oraz zróżnicowany przebieg infekcji.

Jakie są objawy zakażenia koronawirusem i COVID-19?

Wszyscy kojarzymy najbardziej typowe objawy wirusa:

• gorączkę,
• kaszel
• duszność.

Warto jednak pamiętać, że jest też wiele mniej typowych objawów, takich jak:

• ból gardła,
• katar,
• utrata węchu i smaku,
• biegunka,
• bóle mięśni, głowy i oczu.

Objawy te występują w odmiennym nasileniu oraz mogą występować w różnych kombinacjach. Wielu chorych skarży się na silne zmęczenie i senność, utrudniającą normalną pracę czy aktywność.  Z relacji lekarzy rodzinnych i publikacji wynika, że niektórzy przechodzą infekcję wirusem SARS-CoV-2 bezobjawowo lub łagodnie, podobnie do przeziębienia [1]. Aktualna definicja przypadku COVID-19 obowiązującą w Polsce, wraz z kryteriami klinicznymi dostępna jest tutaj.

Objawy COVID-19 w populacji

Obszerne opracowanie przygotowane przez ekspertów kanadyjskich,na podstawie kilkunastu dostępnych prac, określa częstotliwość występowania poszczególnych objawów (Rycina 1).

Można zaobserwować spore rozbieżności w przedziałach procentowych pacjentów, co pozwala stwierdzić, że występowanie typowych i nietypowych objawów, czyli przebieg infekcji, jest bardzo zróżnicowany [1].

Rycina 1. Częstotliwość występowania poszczególnych objawów u osób zakażonych wirusem SARS-CoV-2.
U niektórych pacjentów, szczególnie tych starszych, dochodzi do zapalenia płuc i ciężkiej niewydolności oddechowej, a nawet wielonarządowej. Częściej dotyczy to chorych cierpiących z powodu schorzeń współistniejących.

Choroby współistniejące

W dużym badaniu, przeprowadzonym w szpitalach w Wuhan, stwierdzono, że u 48% pacjentów z COVID-19 występują choroby współistniejące, przy czym najczęściej stwierdzano:

• nadciśnienie tętnicze (30% pacjentów),
• cukrzycę (19% pacjentów)
• i chorobę wieńcową (8% pacjentów).

Prawdopodobieństwo zgonu zwiększało się z wiekiem. Mediana czasu usuwania wirusa z organizmu wynosiła 20 dni [2]. Z kolei w opracowaniu kanadyjskich naukowców wskazano, że u pacjentów (zarówno z Chin, ale też z innych części świata) wśród schorzeń towarzyszących występują:

• częstsze – nadciśnienie (17% -82%), choroby sercowo-naczyniowe, w tym niewydolność serca (5% -55%) i cukrzyca (4% -40%);
• mniej częste – przewlekłe choroby układu oddechowego (12% -22%) i astma (11%), choroby nerek (11% -14%) i otyłość (22-29%),
• rzadkie – nowotwory (2% -7%), migotanie przedsionków/arytmia (3% -6%), zaburzenia endokrynologiczne (6%),  choroby przewodu pokarmowego (5%), przewlekła choroba wątroby (2% -3%), choroby neurologiczne, w tym demencja i udar (8% -13%) [1].

Zgodnie ze stanowiskiem Światowej Organizacji Zdrowia i obecnie dostępnymi danymi nie można bagatelizować wirusa, ponieważ nie wiemy jeszcze, co dokładnie i w jaki sposób wpływa na przebieg infekcji COVID-19. Dodatkowo brak obecnie danych o rodzaju i skali ewentualnych powikłań u ozdrowieńców.

Przeciwciała przeciwko SARS-CoV-2

Wiele ośrodków diagnostycznych, medycznych i naukowych prowadzi obecnie badania nad osoczem ozdrowieńców z COVID-19. Dlaczego? Ponieważ po kontakcie z wirusem SARS-CoV-2 i podczas infekcji COVID-19 u większości pacjentów wytwarzane są przeciwciała IgM, a następnie przeciwciała IgG. Osocze z przeciwciałami znajduje zastosowanie w leczeniu COVID-19. Ponadto osoby, które mają przeciwciała mogą być nieco spokojniejsze. Zwykle bowiem przeciwciała dają czasową odporność lub pomagają naszemu układowi immunologicznemu uporać się z infekcją w przyszłości, analogicznie do działania szczepionki.
Sprawdź czy i kiedy wykonać badanie przeciwciał przeciwko SARS-CoV-2?

Praktyczne wskazówki

1. Na co dzień buduj swoją odporność – poznaj sprawdzone sposoby.
2. Gdy jesteś chory zachowaj dystans społeczny, szczególnie z osobami starszymi. Myj ręce i stosuj się do zaleceń stosownych organów.
3. Chcesz wykonać test w Poznaniu? Zapraszamy do naszego punktu COVID-19
4. Otrzymałeś wynik pozytywny? Dowiedz się jak przechorować COVID-19 w domu.
5. Zbadaj mikrobiotę jelitową i zastosuj celowaną probiotykoterapię, aby maksymalnie wesprzeć swoją odporność – więcej dowiesz się tutaj.

1. Guidlance documents: COVID-19 signs, symptoms and severity of disease: A clinician guide (Objawy i nasilenie choroby COVID-19: przewodnik dla klinicystów.) Ostatnia aktualizacja: 18 września 2020, Kanada Źródło online, 16.11.20 https://www.canada.ca/en/public-health/services/diseases/2019-novel-coronavirus-infection/guidance-documents/signs-symptoms-severity.html.
2. Zhou, F., Yu, T., Du, R., Fan, G., Liu, Y., Liu, Z., … & Guan, L. (2020). Clinical course and risk factors for mortality of adult inpatients with COVID-19 in Wuhan, China: a retrospective cohort study. The lancet.
3. Definicja przypadku covid‐19 na potrzeby nadzoru epidemiologicznego nad zakażeniami wirusem SARS-CoV-2 (definicja z dnia 31.10.2020 ). https://www.gov.pl/web/gis/definicja-przypadku-covid19-na-potrzeby-nadzoru-epidemiologicznego-nad-zakazeniami-wirusem-sars-cov-2-definicja-z-dnia-31102020-.